کد مطلب:106195 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:393

گنجینه کتابخانه » معارف نهج البلاغه » نهج البلاغه »»» فهرست کتاب
اسناد نهج البلاغه











[صفحه 37]

گرچه سید رضی رحمه الله تمام «نهج البلاغه» (خطبه ها، نامه ها و كلمات قصار) را جهت اختصار به صورت روایت «مرسل» گردآوری كرده، یعنی اسنادی كه آنها را به طور متصل به امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام برساند ذكر نكرده است و همین ارسال و حذف اسناد خطبه ها سبب شده كه برخی در آن تشكیك كنند مخصوصا آنها كه تصور می كردند وجود «نهج البلاغه» به خاطر محتوای مستدل و بسیار عالی آن ممكن است سندی بر حقانیت مذهب شیعه و دلیلی بر فضیلت و برتری امام علی علیه السلام بر تمام صحابه گردد. و این را بهانه و دستاویزی برای منزوی ساختن این كتاب ارزشمند در افكار عمومی مسلمانان قرار دادند.

ولی از آنجا كه «نهج البلاغه» دارای متنی قوی و محتوائی عالی است خوشبختانه این وسوسه ها تاثیری در افكار اندیشمندان اسلامی نگذاشته و علمای اسلام (اعم از شیعه و سنی) زبان به توصیف و ستایش آن گشوده و اسرار و دقائق آن را تبیین كرده اند و همچنانكه قرآن كریم را مفسران زیادی تفسیر كرده و مترجمان بسیاری آن را به

[صفحه 38]

زبانهای گوناگون ترجمه نموده اند، «نهج البلاغه» را نیز بسیاری از علمای شیعه و اهل سنت شرح داده اند و به زبانهای متعددی ترجمه شده است.

هر كس در خطبه ها، نامه ها و كلمات قصار نهج البلاغه دقت كند و در مضامین آن بیندیشد و به گوشه ای از اسرار آن آگاه شود، اعتراف خواهد نمود كه اینها سخن یك انسان معمولی نیستند، اینها سخنانی است شبیه سخنان پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و یا شخصیتی همانند او. و به همین جهت درباره ی آن گفته شده «برتر از كلام مخلوق و پائین تر از كلام خالق است». از آنچه گذشت به این نتیجه می رسیم كه:

محتوای عالی و قوت مضامین نهج البلاغه دلیل روشن بر صدور آن از امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام است و به مقتضای «آفتاب آمد دلیل آفتاب» در صحت انتساب آن به آن حضرت هیچگونه شك و تردید نخواهیم كرد.

چه كسی احتمال می دهد كه یك فرد عادی یا دانشمندی توانا آنها را جعل كرده و به آن حضرت نسبت داده باشد؟! زیرا اگر آن شخص اهل تقوی باشد این كار حرام و خلاف شرع را هرگز مرتكب نخواهد شد و اگر اهل تقوی نباشد، در این كار چه سودی عائد او می گردد؟!! بلكه اگر كسی توانائی انجام جنین كار مهمی را داشته باشد قطعا آن را به خودش نسبت می دهد كه افتخاری بس بزرگ برای خود و فرزندانش

[صفحه 39]

خواهد بود!! و بدین وسیله بر تمام خطبا و فصحای عالم برتری خواهد جست.

از آن گذشته با شناختی كه از شخصیت و وثاقت و تقوا و بزرگی مقام سید رضی رحمه الله داریم می دانیم تا او «خطبه ها، نامه ها و كلمات قصار» را در منابع معتبر ندیده و یا از اشخاص موثق و مورد اعتماد نشنیده باشد محال است اینگونه قاطعانه آنها را به امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام نسبت دهد!!! او در سر تا سر نهج البلاغه به طور قطع و یقین می گوید: «و من خطبه له علیه السلام» از خطبه های آن حضرت است «و من كتاب له علیه السلام» از نامه های آن حضرت است «و من كلام له علیه السلام» از سخنان آن حضرت است.

چگونه ممكن است دانشمندی پارسا و متقی و عالمی بزرگوار همچون سید رضی رحمه الله سخنانی را به جد بزرگوارش و امام معصومش نسبت دهد بدون اینكه اسناد معتبر و موثقی برای آن پیدا كرده باشد؟!!!


صفحه 37، 38، 39.